Tổng quan về kỹ thuật nuôi heo: Phương pháp, quy trình và chăm sóc

Chăn nuôi heo là ngành nghề phổ biến trong nông nghiệp Việt Nam. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách nuôi heo hợp lý để đảm bảo chất lượng thịt. Trong bài viết này, Dương Ninh sẽ cung cấp hướng dẫn chi tiết về kỹ thuật chăn nuôi heo thịt, nhằm đảm bảo an toàn cho bà con nuôi heo, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và bảo vệ môi trường.

1. Yêu cầu về chuồng trại trong chăn nuôi heo thịt

Trước khi tìm hiểu chi tiết về kỹ thuật nuôi heo, ta sẽ điểm qua 5 yêu cầu về chuồng trại để nuôi heo thịt nhé:

1 đàn heo đang ở trong chuồng được xây dựng đúng kỹ thuật nuôi heo — Chuồng trại trong chăn nuôi heo

Lựa chọn vị trí đặt trang trại: Cần đảm bảo trang trại được đặt phù hợp theo quy hoạch địa phương và có sự cho phép của các cơ quan có thẩm quyền. Khoảng cách tối thiểu giữa trang trại và trường học, bệnh viện, khu dân cư, đường quốc lộ, nguồn nước là 100m. Nơi dựng chuồng phải cao, không ngập úng, có nguồn nước sạch và có khả năng xử lý chất thải theo quy định.
Xây dựng hàng rào hoặc tường bao quanh trang trại: Khi có hàng rào và tường bao quanh, ta sẽ dễ dàng kiểm soát việc ra vào của người và vật nuôi.
Bố trí các khu riêng biệt: Trong trang trại, cần phải có các khu riêng biệt như khu chăn nuôi, khu vệ sinh, khu cách ly heo và khu sát trùng thiết bị chăn nuôi. Hố khử trùng cần được bố trí ở cổng ra vào, chuồng nuôi và tại lối ra của mỗi dãy.
Yêu cầu về thiết kế chuồng nuôi heo thịt: Chuồng nuôi cần có kích thước và khoảng cách giữa các dãy chuồng hợp lý. Nền chuồng nên lát gạch chỉ và có rãnh thoát nước với độ dốc từ 3-5%. Mái chuồng cũng không được quá thấp để đảm bảo thông thoáng. Đường ống thoát nước thải cần được khép kín và có một đường ống riêng dẫn đến khu xử lý để tránh nhầm lẫn.
Đảm bảo vệ sinh và an toàn: Các trang thiết bị, dụng cụ chứa thức ăn và nước uống phải dễ vệ sinh và không gây độc. Kho chứa thức ăn, thuốc thú y, hóa chất và thiết bị cần có độ thông thoáng và tránh để ở những nơi ẩm ướt. Vệ sinh thường xuyên cần được thực hiện để tiêu độc, khử trùng chuồng trại và các khu vực liên quan.

2. Lựa chọn giống heo thịt phù hợp trong chăn nuôi

Để chăn nuôi heo thịt chuẩn kỹ thuật, cần lựa chọn giống heo có nguồn gốc rõ ràng, khỏe mạnh, có giấy kiểm dịch và đạt tiêu chuẩn chất lượng. Trước khi nhập đàn, heo mới cần được cách ly và theo dõi thể trạng.

Nên chọn heo có tỷ lệ nạc cao, thân dài, mông nở và bụng thon. Tránh mua nhiều loại giống từ nhiều nguồn khác nhau và đảm bảo trọng lượng các con đồng đều. Có 2 loại giống heo thịt như sau:

Heo lai F1: Là heo đực ngoại và cái nội. Giống này có khả năng tăng trọng ở mức khá và tỷ lệ nạc cao.
Heo lai 2, 3, 4 máu ngoại: Được lai từ giống heo nái F1 (Landrace & Yorkshire) phối với heo đực Duroc. Loại này có ưu thế lai cao, tăng trưởng nhanh, tiêu thụ thức ăn ít và kháng bệnh tốt hơn.

Trong đó, heo lai 2 máu ngoại là con lai F1 giữa giống Landrace và Yorkshire. Heo lai 3 máu ngoại là con lai của heo nái F1 (Landrace & Yorkshire) phối với heo đực Duroc. Giống heo lai 3 máu ngoại giảm tiêu thụ thức ăn từ 0,1-0,3kg, rút ngắn thời gian nuôi từ 4-6 ngày và tăng tỷ lệ nạc từ 1-2%.

2 con heo giống đang được lựa chọn — Lựa chọn giống heo phù hợp

3. Quy trình chuẩn bị và đưa heo vào chuồng

3.1 Lựa chọn môi trường có nhiệt độ thích hợp

Nhiệt độ trong chuồng cần được điều chỉnh phù hợp cho heo theo các giai đoạn sau:

Heo trọng lượng 10-20kg: Nhiệt độ từ 23-28 độ C.
Heo trọng lượng 20-40kg: Nhiệt độ từ 20-23 độ C.
Heo trọng lượng 40-60kg: Nhiệt độ từ 18-23 độ C.
Heo trọng lượng trên 60kg: Nhiệt độ từ 17-21 độ C.

Lưu ý rằng, vì đây là nhiệt độ không khí trong chuồng nuôi, với nền chuồng khô và không bị gió lùa vào nên nhiệt độ quá cao sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe heo, làm tăng tần suất thở, giảm sự thèm ăn. Điều này sẽ gây ra tình trạng đi phân không đều, từ đó làm chậm tăng trưởng và dễ mắc bệnh.

Đàn heo con đang ở trong chuồng có nhiệt độ mát — Điều chỉnh nhiệt độ phù hợp

3.2 Cách chống nóng cho heo trong hộ chăn nuôi heo thịt

Để chống nóng và tạo môi trường chuồng nuôi thông thoáng, hãy áp dụng 3 biện pháp sau:

Đặt chuồng nuôi ở vị trí hợp lý để có sự thông thoáng tốt.
Sử dụng mái lợp bằng vật liệu cách nhiệt với mật độ phù hợp để giữ nhiệt độ trong chuồng ổn định.
Trồng nhiều cây xanh xung quanh chuồng để tạo bức tường chắn gió và giúp làm mát môi trường.

3.3 Mật độ nuôi heo thịt thích hợp trong giai đoạn thu hoạch

Khi chăn nuôi heo, ta cần theo mật độ phù hợp, tuân theo các hướng dẫn sau:

Heo trọng lượng 10-20kg: Mật độ nuôi từ 3-3,5 con/m².
Heo trọng lượng 20-40kg: Mật độ nuôi từ 2-2,5 con/m².
Heo trọng lượng 40-60kg: Mật độ nuôi là 1,5 con/m².
Heo trọng lượng trên 60kg: Mật độ nuôi là 1 con/m².

Trong mùa đông, tăng mật độ nuôi lên 1 con cho 2 mét vuông. Với nhiệt độ thấp, heo có thể xù lông, nằm đè lên nhau, đi phân bừa bãi, tăng trưởng chậm và dễ mắc bệnh. Lưu ý giữ chuồng khô ráo để đảm bảo điều kiện chăn nuôi heo thịt theo quy trình kỹ thuật.

Xem thêm>>> Sản phẩm Roi đuổi heo bằng điện tại Dương Ninh

4. Kỹ thuật nuôi dưỡng heo thịt hiệu quả

Kỹ thuật nuôi heo thịt chia làm 2 giai đoạn chính:

Giai đoạn 1 (70-130 ngày tuổi, trọng lượng 23-60kg): Đảm bảo khẩu phần ăn chứa 17-18% Protein thô và cung cấp 3100-3300 Kcal.
Giai đoạn 2 (131-165 ngày tuổi, trọng lượng 61-105kg): Đảm bảo khẩu phần ăn chứa 14-16% Protein thô và 3000-3100 Kcal.

2 con heo giống đang được cho ăn — Chế độ ăn phù hợp

Lưu ý cân đối thành phần axit amin và axit béo không no mạch dài trong cả hai giai đoạn. Hướng dẫn này phù hợp cho các mô hình chăn nuôi heo thịt vừa và lớn. Để có chế độ ăn uống phù hợp trong chăn nuôi heo thịt, cần chú ý 10 điều sau:

Cho heo ăn tự do hoặc theo bữa.
Heo nhỏ dưới 30kg: 3 bữa/ngày; heo lớn: 2 bữa/ngày.
Đảm bảo cung cấp nước sạch qua vòi uống tự động.
Đảm bảo heo ăn đúng và đủ khẩu phần ăn cho từng giai đoạn tăng trưởng.
Cho heo ăn thức ăn tinh trước và thức ăn thô sau.
Chia nhỏ khẩu phần ăn thành nhiều bữa để đảm bảo lượng thức ăn hợp lý mỗi ngày.
Tạo thói quen cho heo ăn đúng giờ và bữa để tăng hiệu quả hấp thụ chất dinh dưỡng.
Đảm bảo tỷ lệ pha thức ăn 1:1, không pha quá loãng.
Tránh thay đổi khẩu phần ăn của heo một cách đột ngột.
Theo dõi tình trạng ăn uống của heo thường xuyên để phát hiện và khắc phục vấn đề sớm.

5. Sử dụng kỹ thuật vệ sinh thú y đúng cách

Vệ sinh và khử trùng: Bà con cần thay hoặc bổ sung chất sát trùng tại các hố sát trùng ở cổng, khu chăn nuôi, chuồng nuôi. Các phương tiện ra vào trang trại cũng cần được phun thuốc khử trùng. Người tham quan cần thay quần áo, giày dép bảo hộ của trang trại. Định kỳ phun thuốc sát trùng trang trại ít nhất 2 tuần/1 lần, lối đi và các dãy chuồng ít nhất 1 lần/tuần, trong giai đoạn dịch bệnh thì hàng ngày. Cần phun thuốc sát trùng cho heo ít nhất 1 lần/tuần theo hướng dẫn chăn nuôi chuẩn kỹ thuật.
Vệ sinh môi trường: Doanh trại cần phát quang bụi rậm, khơi thông và vệ sinh cống rãnh ít nhất 1 lần/tháng. Tránh vận chuyển thức ăn, chất thải chung 1 phương tiện và phải khử trùng trước khi vận chuyển. Hàng ngày, bà con nên cọ máng ăn và máng uống cho heo để đảm bảo vệ sinh.
Kiểm soát côn trùng và động vật gặm nhấm: Nên sử dụng bả và bẫy có cảnh báo, thường xuyên kiểm tra để thu gom và xử lý côn trùng, động vật gặm nhấm.
Tiêm phòng và điều trị bệnh: Nên tiêm phòng cho đàn heo theo quy định, và trong trường hợp có dịch bệnh, cần chấp hành đầy đủ quy định để chống dịch. Thực hiện tiêm phòng vào 8-12 tuần tuổi và tái tiêm phòng bổ sung sau khoảng 15-20 ngày. Đối với các bệnh liên quan đến đường tiêu hóa, giun sán, có thể sử dụng các loại thuốc như Dipterex, Tetramysone, Levamisole.

Người đàn ông đang tiêm phòng cho heo — Tiêm phòng cho heo

Quản lý chuỗi cung ứng: Áp dụng phương pháp “cùng vào cùng ra” theo thứ tự từ khu, dãy chuồng đến xuất heo thịt. Sau mỗi đợt, chuồng cần được tiêu độc khử trùng, và để trống ít nhất 7 ngày trước khi đưa lứa mới vào. Trong trường hợp có dịch, chuồng cần để trống ít nhất 21 ngày.
Xử lý chất thải: Bắt buộc mỗi trang trại phải có hệ thống xử lý chất thải. Chất thải rắn cần được thu gom và xử lý bằng nhiệt, hóa chất hoặc chế phẩm sinh học phù hợp. Chất thải lỏng cần được xử lý bằng hóa chất hoặc phương pháp xử lý sinh học hợp lý. Lưu ý đảm bảo vệ sinh dịch tễ trước khi xử lý chất thải rắn theo quy định của bộ thú y.

Dương Ninh đã tổng hợp phương pháp, quy trình và cách chăm sóc hiệu quả trong việc chăn nuôi heo. Hy vọng thông tin này của chúng tôi sẽ giúp bà con mở rộng quy mô doanh trại, nâng cao hiệu quả kinh tế. Theo dõi Dương Ninh để có thêm nhiều kỹ thuật chăn nuôi.